środa, 10 czerwca 2020

Wystawa prezentująca sylwetkę Franciszka Cwynara (1880–1958)

W witrynie Miejskiej Biblioteki Publicznej im. dr. Michała Marczaka w Tarnobrzegu można oglądać wystawę prezentującą sylwetkę Franciszka Cwynara (1880–1958). Wystawę stanowi prezentacja działalności poligraficznej pierwszej tarnobrzeskiej drukarni oraz kolekcja fotografii przedstawiających drukarnię Franciszka Cwynara. 
Franciszek Cwynar urodził się w 1880 roku w Markowej, w powiecie rzeszowskim. Po ukończeniu gimnazjum odbył praktykę drukarską u J. A. Pelara w Rzeszowie. Do Tarnobrzegu przybył w 1905 roku i w tym samym roku nabył urządzenia pierwszej tarnobrzeskiej drukarni, założonej w 1898 roku przez Wincentego Skrzyniarza. Rozpoczynając własną działalność, Franciszek Cwynar zmodernizował warsztat. Drukarnia działała do wybuchu I wojny światowej. W 1915 roku praca drukarni została wstrzymana, ponieważ właściciel został wzięty do niewoli rosyjskiej. Z wojennej tułaczki Franciszek Cwynar powrócił do Tarnobrzegu w 1920 roku i natychmiast reaktywował działalność poligraficzną, we własnym domu przy ulicy Dominikańskiej 39. Drukarnia bardzo szybko zaczęła tętnić życiem, obłożona zamówieniami eliminowała konkurencję. Głównymi zleceniodawcami były lokalne instytucje i zrzeszenia. Z maszyn drukarskich schodziły między innymi sprawozdania gimnazjalne, broszury społeczne i polityczne, utwory literackie i naukowe, druki akcydensowe oraz czasopisma – "Obywatel", "Głos Ziemi Tarnobrzeskiej", "Pokłosie". U Cwynara drukowali swoje publikacje między innymi Zygmunt Kolasiński, Wojciech Wiącek, Michał Marczak. 
Po wyzwoleniu miasta, już w marcu 1945 roku w drukarni Franciszka Cwynara wydawany był "Tygodnik Tarnobrzeski" – nakładem Powiatowego Urzędu Informacji i Propagandy w Tarnobrzegu. W 1950 roku drukarnia została upaństwowiona i przeszła pod zarząd Zakładów Przemysłu Terenowego. Pomimo tego jej dotychczasowy właściciel pracował w niej aż do śmierci w 1958 roku.
Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Michała Marczaka
ul. Szeroka 13
39-400 Tarnobrzeg
(źródło: Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Michała Marczaka)

Foto: ks. Tadeusz Robótka